Μια μέρα σαν χθες, 27 Αυγούστου (Σεπτέμβριος με το παλιό ημερολόγιο), δολοφονείται με απεχθή τρόπο, από πλήθος Τούρκων, ο μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος.
«Αδελφοί μου, η ώρα είναι δεινή, αλλά και ο Θεός είναι μεγάλος. Έχετε πίστιν εις Αυτόν. Δοκιμαζόμεθα, αλλά ας μην ολιγοπιστώμεν…». Ήταν τα τελευταία λόγια του μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου προς τους κατοίκους της πόλης από του άμβωνος του ναού της Αγίας Φωτεινής.
Οι τσέτες είναι πια κοντά και οι Έλληνες απομακρύνονται. Οι κάτοικοι της Σμύρνης, έχουν νιώσει την λερή ανάσα των Τούρκων να βρομίζει την ωραία πόλη τους.
Ο ταπεινός ιεράρχης Χρυσόστομος, βλέποντας το κακό να πλησιάζει κάνει μια τελευταία έκκληση στον Βενιζέλο: «…Εάν διά να σώσητε την Ελλάδα εκρίνατε καθήκον Σας να προβήτε εις το επαναστατικόν κίνημα της Θεσσαλονίκης, μη διστάσητε τώρα να προβήτε εις εκατόν τοιαύτα κινήματα, ίνα σώσητε τώρα ολόκληρον τον απανταχού γης και ιδία τον Μικρασιατικόν και Θρακικόν Ελληνισμόν, ο οποίος τόσην θρησκευτικήν λατρείαν τρέφει προς Υμάς. Και νυν, φίλτατε αδελφέ, Σε μόνον θεωρούμεν τον από μηχανής Θεόν, Σε βράχον, Σε ελπίδα, Σε σωτήρα και Μεσσίαν μας»…
Ο «Μεσσίας», δεν μπόρεσε να κάνει το θαύμα. Την επομένη ημέρα, 26 του Αυγούστου του 1922 οι δρόμοι της Σμύρνης κατακλύζονται από τρομαγμένους πρόσφυγες που προσπαθούν να εγκαταλείψουν με όποιο τρόπο μπορούν την πόλη τους. Τα πλοία φεύγουν αφήνοντας πίσω τους οιμωγές και πανικό. Τρέπονται σε φυγή και οι Αρχές της πόλης. Ο σκληρός ύπατος αρμοστής Αριστείδης Στεργιάδης χάνεται στα σκοτεινά δρομάκια της Ιστορίας και την επομένη, μια μέρα σαν σήμερα, 27 Αυγούστου του 1922 μπαίνουν στην πόλη οι εχθροί.
Ο πρώτος που συλλαμβάνεται, μετά από εντολή του Νουρεντίν πασά, είναι ο μητροπολίτης Χρυσόστομος· μπορούσε να φύγει, μα δεν έφυγε: στάθηκε πλάι στο κατατρεγμένο ποίμνιό του.
Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος προσήχθη ενώπιον του Νουρεντίν στο Διοικητήριο. Εκεί ο τούρκος διοικητής τον κατηγόρησε για τη φιλελληνική του στάση και τις ενέργειές του εναντίον του τουρκικού έθνους και αφού τον εξύβρισε τον παρέδωσε στους εξαγριωμένους Τούρκους που είχαν κατακλύσει την πλατεία του Διοικητηρίου.
Πρώτοι δολοφονήθηκαν από τους Τούρκους οι δύο Δημογέροντες Γεώργιος Κλιμάνογλου και Νικόλαος Τσουρουκτσόγλου.
Σύμφωνα με περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων, τον Χρυσόστομο τον οδηγούν σε ένα κουρείο, στις παρυφές των ευρωπαϊκών συνοικιών. Του φορούν άσπρη μπλούζα κι έπειτα του ξεριζώνουν τα γένια, του κόβουν τη μύτη και τα αυτιά.
Ναύτες των Συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν τα βασανιστήρια, στα οποία συμμετέχουν και γυναίκες. Κάποιοι θέλουν να επέμβουν, όμως, οι διαταγές που λαμβάνουν από τους επικεφαλής τους είναι ξεκάθαρες: ουδετερότητα. Έτσι, Τούρκοι σύρουν τον ιεράρχη στις τουρκικές συνοικίες, όπου τον διαμελίζουν και τον κατακρεουργούν. Ουδείς έμαθε ποτέ τι απέγιναν τα λείψανα του ιερομάρτυρα της Σμύρνης. Άλλοι λένε πως ρίχθηκαν στη θάλασσα, άλλοι πως κάποιοι κάτι έθαψαν από αυτά…
0 Σχόλια