Σεπτεμβριανά 1955: Καταστροφές και βία από τον τουρκικό όχλο κατά των Ελλήνων

Τη νύχτα της 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου 1955 , ο τουρκικός όχλος στην Κων/πολη και στη Σμύρνη, υποκινημένος, φανατισμένος και οργανωμένος από τ...

Τη νύχτα της 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου 1955, ο τουρκικός όχλος στην Κων/πολη και στη Σμύρνη, υποκινημένος, φανατισμένος και οργανωμένος από την κυβέρνηση Μεντερές και με αφορμή ασήμαντη προβοκάτσια στην υποτιθέμενη γενέθλια κατοικία του Κεμάλ στη Θεσ/νίκη, επιτίθεται δολοφονικά κατά του ελληνικού στοιχείου. Δεκαέξι τουλάχιστον ομογενείς βρήκαν το θάνατο, δεκάδες Ελληνίδες βιάστηκαν κτηνωδώς, εκατοντάδες άτομα εδάρησαν μέχρι αίματος και χιλιάδες περιουσίες λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν. Σύμφωνα με τις πλέον αντικειμενικές εκτιμήσεις, ολική ζημία υπέστησαν 4.348 εμπορικά καταστήματα,

110 ξενοδοχεία, 27 φαρμακεία, 23 σχολεία, 21 εργοστάσια,73 εκκλησίες και περίπου 1000 κατοικίες, όλα ελληνικής ιδιοκτησίας.

Ας προστεθεί η καταστροφή νεκροταφείων και η βεβήλωση λειψάνων - κορωνίδα σε μία ακόμη εκδήλωση του "μεγάλου τουρκικού πολιτισμού"...Το οικονομικό κόστος των ζημιών ανήλθε σε 150 εκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς, σε 300 εκατομμύρια σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση ενώ η ελληνική κυβέρνηση τις υπολόγισε σε 500.000.000 δολάρια. Η οικονομική αιμορραγία και ο φόβος ανάγκασαν χιλιάδες Ελληνες ομογενείς να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα. Μετά το "βαρλίκ-φερκισί" του 1943, τα "Σεπτεμβριανά" απετέλεσαν το δεύτερο μεγάλο σταθμό στην τουρκική πολιτική ξεριζωμού του ελληνικού στοιχείου που παρέμενε στην Τουρκία επί τη βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης (επόμενος και τελευταίος σταθμός τα γεγονότα του 1963). Εννοείται ότι επί 23 συλληφθέντων για τα έκτροπα - μεταξύ χιλιάδων δήθεν προσαχθέντων - ουδείς καταδικάστηκε ενώ τα γεγονότα η τουρκική κυβέρνηση απέδοσε επισήμως σε "κομμουνιστικό δάκτυλο". Οι αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν αφορούσαν σύνολο 20 εκατομμυρίων δολαρίων που όμως δεν κατεβλήθησαν ποτέ στα θύματα. Η ελληνική αντίδραση? Καμία!(ως συνήθως...).Χλιαρές διαμαρτυρίες, ούτε καν αυστηροσκληρά διαβήματα τύπου Δένδια. Είναι αλήθεια ότι ο Πρωθυπουργός Παπάγος ήταν κατάκοιτος - νοσούσε βαρύτατα από άγνωστη ασθένεια η οποία τελικά τον κατέβαλε λιγότερο από ένα μήνα αργότερα, στις 4 Οκτωβρίου. Είναι άγνωστο ποιά θα ήταν η αντίδρασή του αν ασκούσε τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα. Το δίδυμο πάντως Κανελλόπουλου - Στεφανόπουλου απεδείχθη τραγικά ανεπαρκές και απελπιστικά υποτελές σε ΗΠΑ και Μ. Βρεταννία για να ορθώσει ανάστημα απέναντι στην Τουρκία. Μάλιστα, αφού οι ΗΠΑ, με τις "νουθεσίες" τους υπέσκαψαν τη θέση τους στο εσωτερικό, ανέδειξαν ως διάδοχο του Παπάγου το "αουτσάϊντερ" Καραμανλής. Ο κατάπτυστος "εθνάρχης" έσπευσε αμέσως να υπονομεύσει τον αγώνα της ΕΟΚΑ και να ξεπουλήσει το όραμα των Ελλήνων - ελλαδιτών και κυπρίων - για Ενωση. Αλλ' αυτό είναι μιά άλλη ιστορία...Επανερχόμενος στο θέμα των "Σεπτεμβριανών", θα σημειώσω την αντίδραση ακόμη και του φιλοκυβερνητικού τύπου στην ατολμία, την απραξία και τον ενδοτισμό της συμπολίτευσης αλλ' εν πολλοίς και της αντιπολίτευσης της εποχής, του συνόλου δηλ. του πολιτικού κόσμου όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα. Μία μάλιστα εφημερίδα, εκμεταλλευόμενη τα ονόματα των πρεσβευτών ΗΠΑ και Μ. Βρεταννίας στην Αθήνα(Κάννον και Πηκ αντίστοιχα), σκάρωσε ένα στιχάκι που τελείωνε με την επωδό "...έβετ εφέντη μου κι' ό,τι μου Πηκ θα Κάννον!" Ισχύει δυστυχώς μέχρι σήμερα!

Θεόδωρος Οικονόμου Καμαρινός